مات در دو حرکت 1:

 

الکساندر استاپنکو1 و کورکین2:

بازی که بین دو شطرنج باز روسی انجام شده بود و با حرکت پایانی،استاپنکو حریف خود را یعنی کورکین را مات می کند.

تصویر پایین را مشاهده می کنید.نوبت حرکت با سفید یعنی استاپنکو است.بنظر شما استاپنکو چگونه می تواند تنها با دو حرکت حریف خود را مات کند؟

 

1. Be7  Rxe7 

2. Rg8#

برای خواندن مقاله ثبت حرکت در شطرنج کلیک کنید.

آنالیز حرکت:

نوبت حرکت با سفید است.فیل سفید(Beshop)به خانه e₇ می رود.رخ سیاه به خانه e₇ رفته و فیل حریف را می گیرد.رخ سفید با حرکت به خانه g₈ حریف را مات می کند.چون شاه توسط رخ و همینطور فیل سفید خانه g₄ کیش است و هیچ راه فراری ندارد.یعنی مات در دو حرکت!

• بنظر می رسد حرکت غلط حریف این بوده است که با رخ مسیر فرار شاه را بسته است؛یعنی به هوای گرفتن فیل حریف راه فرار شاه خودی را مسدود کرده است!

​​​​​​​مات در دو حرکت:

هم اکنون نوبت سفید است.بنظر شما چگونه می توان با حرکت حریف را مات کرد؟

Qxh7+ 
Kxh7

Rh5#

 

 

همانطور که ملاحظه می کنید با فریب دادن شاه توسط زدن مهره وزیر او را به مات شدن کشاندیم!با کیش دادن وزیر،شاه وزیر را می گیرد و با حرکت رخ سفید به خانه h5 شاه مات می شود چون راه فراری از مهره های رخ و فیل سفید ندارد!

• بنظر می رسد حرکت طلایی حرکت وزیر به خانه h7 برای کیش دادن آنی حرکت طلایی بوده و موجب مات شدن حریف می شود!

مات در دو حرکت:

نوبت حرکت با سفید است.بنظر شما چگونه می توان تنها با دو حرکت حریف را مات کرد؟

#+mate in two :     1.Qd7+  Kf8   2.Qf7

خوب به تصویر بالا توجه کنید.با حرکت وزیر سفید به خانه d7 به شاه کیش می دهد و شاه با رفتن به خانه f8 رفع کیش می کند و سرانجام با حرکت وزیر به خانه f7 سیاه مات می شود تنها در دو حرکت!

برای خواندن مقاله انواع رفع کیش کلیک کنید.

فراموش نکنید در این گونه شرایط که تنها تعداد معدودی مهره در صفحه شطرنج باقی مانده است شما باید هرچه زودتر حریف را مات کنید چون امکان دارد حریفتان برای فرار از باخت به تساوی روی بیاورد؛یعنی بازی را به مساوی شدن بکشاند و پیشنهاد تساوی بدهد.برای خواندن مقاله تساوی در شطرنج پایین کلیک کنید.

تساوی در شطرنج 1

تساوی در شطرنج2

برای اطلاعات تکمیلی کلیک کنید.

 

آموزش ترفند های مات کردن در شطرنج(2)

 

وزیر و فیل(1):

در قسمت آموزش ترفند های مات کردن در شطرنج انواع مات کردن با وزیر و فیل را فرا خواهید گرفت.اولین مورد مات کردن با دو مهره قوی یعنی وزیر و فیل.نمونه پایین را مشاهده می کنید که نوعی مات کردن شاه است زمانی که فیل فیانکتوی حریفتان در میدان نیست!فیل فیانکتو یعنی چی؟کلیک کنید.

در این مثال وزیر با حرکت به خانه g₇ شاه حریف را مات می کند.زیرا شاه نمی تواند وزیر را بزند چون با فیل حریف کیش می شود.مهره ای ندارد که مسیر کیش را ببندد و همچنین راه فرار ندارد یعنی مات!یکی از دلایل به وجود آمدن فرصت مات این است که فیل فیانکتو وجود ندارد.نبود فیل فیانکتو شاه منجر به مات شدن شاه شد و البته یک سری دلایل دیگر!

وزیر و فیل(2):

مات کردن با همکاری مهره وزیر و فیل به روش آچمزی از انواع ترفند های مات کردن در بازی شطرنج است.این همکاری فوق العاده نتیجه خوب را به همراه می آورد و حریفتان مات می شود.اما آچمز کردن و آچمز شدن به چه معناست؟برای خواندن مقاله مربوطه کلیک کنید.

در نمونه ای که می بینید که پیاده سفید آچمز شده و کاری از دستش بر نمی آید!وزیر با حرکت به خانه g₇ شاه را مات می کند.بدلیل وجود مهره فیل در شطرنج شاه نمی تواند مهره وزیر را بزند و چون نمی تواند رفع کیش کند مات می شود!

برای خواندن رفع کیش و تاکتیک های رفع کیش در شطرنج کلیک کنید.

وزیر و فیل(3):

قرار دادن وزیر و رخ در یک خط مستقیم و یا قرار دادن وزیر و فیل در یک قطر(یک خط اریب)تکنیک خوبی برای مات کردن است.مات کردن با وزیر و فیل در قطر صفحه شطرنج از انواع دیگر ترفند های مات کردن است.همانگونه که می بینید چون مهره فیل پشت سر مهره وزیر قرار گرفته است شاه حق ندارد با زدن مهره وزیر،رفع کیش کند.

وزیر به خانه g₇ حرکت می کند و بدلیل وجود مهره فیل شاه نمی تواند وزیر را بزند و مات می شود.تمام!

وزیر و شاه:

مات کردن با وزیر و شاه یکی نمونه دیگر از مات کردن در صفحه شطرنج است.همانگونه که می دانید شاه ها در شطرج نمی توانند در نزدیکی هم قرار بگیرند یعنی حق ندارند در کنار هم باشند.یک شطرنج باز از این خاصیت استفاده بهینه می کند برای مات کردن!

در تصویر بالا مشاهده می کنید که با انتقال وزیر به خانه h₇ شاه سیاه حق ندارد برای رفع کیش وزیر را بزند چون در اینصورت دو شاه کنارهم قرار می گیرند.شاه سیاه مات است!

برای خواندن تاکتیک های مات کردن با وزیر و شاه کلیک کنید.

وزیر و رخ:

همانطور که بالاتر هم ذکر شد.قرار دادن مهره رخ و وزیر در یک خط مستقیم بسیار سودمند برای مات کردن است.در تصویر پایین مشاهده می کنید که شاه سیاه قلعه گیری کرده است حتی این تاکتیک نیز فایده ای برای حفظ امنیت نداشته است!

با انتقال مهره وزیر به h₇  یا به h₈ شاه مات می شود بدلیل وجود مهره رخ مهره وزیر را نیز نمی تواند بزند و این یعنی نمی تواند رفع کیش کند و مات!

همانند شاه شطرنج باش که حتی بعد از مات شدن کسی حق پرت کردن از صفحه زندگی را ندارد!

چگونه مات کنیم؟(1)

آموزش ترفند های مات کردن در شطرنج(1)

 

از اول بازی تا آخر بازی شطرنج، هدف شطرنج باز این است که شاه حریف را مات کند،اما مات کردن به چه معناست؟

وقتی مهره های شما به شاه حریف حمله می کند اصطلاحا شاه را کیش کرده اید..اگر شاه مقابل نتواند رفع کیش کند؛می گوییم:شاه حریف مات شده است!

برای خواندن نکات کیش کردن و ترفندهای خاص رفع کیش کردن کلیک کنید

یک رخ:

این نمونه از مات که نشان خواهیم داد،از مات های کلاسیک در ردیف آخر است.دلیل عمده این مثال از مات شدن در شطرنج،بسته بودن راه شاه است که شاه شطرنج راهی برای فرار ندارد و مات می شود.

در این نمونه،رخ با حرکت به خانه a₈ شاه حریف را مات می کند.اگر با دقت نگاه کنید متوجه دلیل مات شدن می شوید؛راه شاه حریف شما با پیاده هایش بسته است.مراقب باشید اینکه سرباز های جلوی شاه همیشه باعث حفاظت از شاه نمی شوند؛گاهی باعث مسدود شدن راه فرار می شوند.این خطارا در بازی شطرنج نکنید تا مبادا مات شوید!

دو رخ:

این یکی از ترفند های شطرنج در مات کردن است.این تکنیک بسیار رایج است؛حین اینکه این نقشه را برای حریفتان اجرا می کنید مراقب باشید در دام این تله نیفتید و مات نشوید!

در شکل بالا می بینید که با دو رخ شاه حریف مات شده است.به یک نکته طلایی در این بازی شطرنج بکنید:رخ ابتدا راه فرار می بندد و سپس رخ بعدی حمله می کند و شاه دیگر راه فرار ندارد.اگرکه راه فرار را نبندید تنها شاه را کیش خواهید داد!

بعنوان یک شطرنج باز حرفه ای این نقشه مات کردن را در ذهن داشته باشید و مراقب شاه و امنیت خود باشید!!

برای خواندن نکات تکمیلی در رابطه با مات کردن در شطرنج کلیک کنید.

رخ و فیل:

جدای تمام ترفند های شطرنج برای مات کردن،یک راه طلایی برای مات کردن این است که شاه را در گوشه های صفحه شطرنج ایزوله کنید تا راه های فرارش مینیمم باشد.در این نمونه که با رخ و فیل شاه حریف را مات می کنیم همین قضیه رخ داده و شاه در گوشه ای از صفحه شطرنج ایزوله شده است.

در این بازی فیل که ارزش نسبی متوسط دارد با همکاری رخ با ارزش نسبی بالا شاه را مات کرده است

برای مطالعه ارزش و اهمیت مهره های شطرنج در صفحه شطرنج کلیک کنید.

با حرکت فیل به خانه b₂ شاه مات می شود.دوباره ایزوله کردن شاه در یک گوشه به نفع ما تمام شد!

این سیاست های شطرنج شما را آماده خواهد کرد برای خلق یک شطرنج محشر و قورت دادن شطرنج!

رخ و اسب:

مات کردن با رخ و اسب از مات های طلایی و فوق العاده است.اسم این نوع مات کردن آناستازیا است(خواهر ناتنی سیندرلا اینجا هم پیداش شد!)این بازی از شطرنج را با دقت مشاهده کنید:

حرکت حرفه ای اسب در این بازی و همکاری رخ و اسب با هم شاه حریف را مات می کند و تمام!

از دانستی عجیب،وجود شطرنج سه نفره است:

چیزی که در این بازی خطرناک است و رخ هم می دهد این است که امکان دارد در بازی شطرنج دو نفر علیه یک نفر همدست شوند برای شکست دادن یک نفر!(فک کن دو نفری افتادن جونت!)

چگونه کیش و رفع کیش کنیم؟

 

کیش و رفع کیش:

اول از همه باید معنای کیش کردن را بدانیم:کیش کردن حمله کردن به شاه حریف است؛اگر شاه نتواند فرار کند می گوییم اصطلاحا مات شده است!برای آموزش سیاست های خاص شطرنج برای مات کردن می توانید مقاله ما را مطالعه کنید که می توانید با ارزش های مهره ها آشنا شوید و بازی شطرنج را بصورت حرفه ای ادامه دهید!

زمانی که شاه کیش می شود،باید رفع کیش کند.این یک قانون شطرنج است یعنی رفع کیش اختیاری و انتخابی نیست!

برای آموزش ترفند های کلیدی کیش و رفع کیش کلیک کنید

انواع رفع کیش: 

• فرار شاه

• بستن مسیر کیش

• زدن مهره حمله کننده

فرار شاه:

یکی از روش های رفع کیش فرار شاه است(یعنی شاه شطرنج پا به فرار بزاره!).در این مورد باید دقت کنید که اگر شاهتان فرار می کند درست حرکت کند و در دام های بعدی نیفتد!نکته بعدی این است که مراقب حرکت کردن شاه باشید چون ممکن است با این کار فرصت قلعه گیری را از شاه بگیرید.برای مطالعه قلعه گیری کلیک کنید.

بستن مسیر کیش:

در این روش از رفع کیش،شما با یک مهره دیگر مسیر کیش را می بندید طوری که شاه شما دیگر کیش نیست.در تمامی این ترفند ها،حتما سود و ضرر را بسنجدید؛باید مهره هایتان آسیب کمتری دیده و شاه شما در امن ترین حالت ممکن قرار بگیرد.

زدن مهره:

زدن مهره ای که حمله کرده است از روش های حرفه ای یک شطرنج باز برای رفع کیش است.البته در این مورد توجه کنید که مهره ی باارزشی را از دست ندهید و یا راه را باز نکنید برای یک کیشی که منجر به مات شدن می شود!

اکنون نمونه های کیش و رفع کیش در صفحه شطرنج را معرفی می کنیم:

yt

 

در این بازی هر سه روش رفع کیش را بررسی می کنیم:

فرار شاه:

اگر شاه بخواهد فرار کند باید به خانه f₁ برود؛اگر این گونه رفع کیش بکنیم چه اتفاقی می افتد؟

فیل خانه b₅ توسط وزیر زده می شود؛یعنی یک مهره ارزشمند از بازی حذف می شود!علاوه بر آن شاه فرصت قلعه گیری را از دست می دهد!قلعه گیری را مطالعه کنید.

بستن مسیر کیش:

با دو مهره فیل در خانه b₅ و اسب خانه g₁ می توان مسیر کیش را بست و رفع کیش کرد.در این روش از رفع کیش چه اتفاقی می افتد؟

اگر اسب را جلوی شاه بیاوریم وزیر فیل خانه b₅ را می زند ولی اگر فیل b₅ را جلوی شاه بیاوریم قطعا وزیر برای زدن یک مهره فیل خود را به خطر نمی اندازد!یعنی مهره ها در امان و شاه رفع کیش می شود.اما صبر کنید!

زدن مهره:

فیل خانه b₂ می تواند وزیر را بزند!در این نمونه از کیش کردن،این روش رفع کیش از همه سودمند تر است چون هم رفع کیش کرده ایم و هم وزیر حریف را از صفحه شطرنج حذف کرده ایم.

برای خواندن مقاله قوانین شطرنج در زمانه کیش و رفع کیش برای مبتدیان کلیک کنید.

 

مهمترین ترفند و سیاست یک شطرنج باز حرفه ای این است که بهترین روش رفع کیش را انتخاب کند و اصطلاحا پادشاه شطرنج شود!

دانستنی:کاسپارف،شطرنج باز قهرمان جهان،متعلق به کشور روسیه است.در سال 1999 با حمایت شرکت مایکروسافت مقابل مردم جهان قرار گرفت.یک بازی شطرنج اینترنتی راه افتاد که کاربران زیادی اعلام مشارکت کردند.بیش از پنجاه هزار نفر از 75 کشور اعلام بازی بجای مهره سیاه کردند.او بعد از 62 حرکت به برتری رسید و این بازی به بازی"بزرگترین مسابقه تاریخ شطرنج"معروف شد!

ارزش هر کدام از مهره ها چیست؟

 

پیاده(سرباز):

در صفحه شطرنج سرباز مهره ای نسبتا ضعیف تلقی می شود ولی یک شطرنج باز حرفه ای می تواند استفاده بهینه از آن بکند:اول اینکه از سایر مهره های با ارزش دفاع کند دوما می تواند ارتقا پیاده دهد (برای مطالعه کلیک کنید) و سوما اینکه حتی با همین سرباز می توان شاه حریف را مات کرد اما چگونه؟ً

در این بازی تنها با دو مهره پیاده شاه حریف مات می شود!تنها با دو مهره ای که شطرنج بازان مبتدی و غیر حرفه ای آنرا ضعیف تلقی می کنند!

اسب:

اسب در شطرنج ارزش بالایی دارد.در مقاله قبلی در مورد نحوه حرکت آن مفصل بحث شد.ارزش خاصی که اسب در صفحه شطرنج دارد این است که اسب تنها مهره ای است که می تواند از روی مهره ها بپرد و به مقصد برسد و دوم اینکه می تواند بین خانه های سیاه و سفید جابه جا شود.برای انتخاب بهترین حرکت کلیک کنید.با استفاده از اسب می توان شاه را مات کرد.

فیل:

فیل خاصیت خوبی که دارد اینکه دورخیز است یعنی از یک طرف صفحه می تواند به طرف دیگر صفحه برود یعنی حرکتش محدود به یک یا دو خانه نیست.اما فیل یک محدودیت بزرگی دارد اینکه فیل موجود در خانه های سفید تاآخر بازی تنها در خانه های سفید حرکت می کنند و همینطور فیل سیاه.سیاست در شطرنج این است که شما با دوفیل صفحه شطرنج را کنترل کنید.اکنون نمونه ای از مات کردن توسط تنها دو فیل را می بینید:

رخ:

در مقاله قبلی در مورد نحوه حرکت رخ بطور کامل توضیح داده شد.مهره رخ در شطرنج بعد از مهره وزیر باارزش ترین می باشد.مهره رخ در صفحه شطرنج علاوه بر اینکه مانند فیل دورخیز است می تواند بین خانه های سفید و سیاه جابه جا شود.

جالب است بدانید اینکه شطرنج بازان قادرند با چشمان بسته بازی کنند و پیروز شوند!ولی این برای افراد مبتدی چیز عجیب و غریبی است!(حالا بیا با چشمای بسته رختو ببر این ور و اون ور!)

مهره رخ در شطرنج بسیار ارزشمند است مراقب باشید آنرا از دست ندهید!

در این قسمت می بینید که تنها با مهره رخ شاه حریف را مات کرده ایم!

وزیر:

مهره وزیر با ارزش ترین و قدرتمند ترین مهره در بازی شطرنج است.وزیر بر تمام صفحه شطرنج تسلط و کنترل دارد.

جالب اینکه در قدیم الایام اسم اصلی مهره وزیر،فرزین بوده است!(اسم شاه هم می گذاشتید فرزاد با هم ست می شدند!فرزاد فرزین!)

خلاصه کلام اینکه مراقب مهره وزیر خود باشید و از آن بطور عالی استفاده کنید تا شطرنج محشر توسط شما خلق شود و شطرنج باز حرفه ای شوید!

 

 

در سال 1992 فیشر بزرگترین جایزه مسابقات شطرنج را گرفت مبلغ بیشتر از سه میلیون دلار بود جالب است بدانید که صندوقی برای انتقال این مبلغ به مسابقه تا آن زمان ساخته نشده بود!

 

 

مهره ها چگونه در صفحه شطرنج حرکت می کنند؟ 

 

پیاده(سرباز):

پیاده یا سرباز از مهره های شطرنج می باشد که به تعداد 8 تا برای هرکدام از طرفین وجود دارد.در صفحه شطرنج پیاده می تواند یک خانه بسمت جلو حرکت کند.و مهره حریف را می تواند بسمت اریب بزند و آن مهره حریف را از صفحه شطرنج حذف کند.البته...

تنها در ابتدای بازی پیاده حق دارد که دو خانه بسمت جلو حرکت کند.مورد مهمی که وجود دارد سرباز می تواند با دو خانه جلو رفتن،مهره حریف را بگیرد که این قانون مربوط به قانون آنپاسان است برای خواندن مقاله آنپاسان کلیک کنید.

پیاده از مهره های به ظاهر ضعیف است!ولی همین مهره ضعیف می تواند ارتقا یابد.در بحث ارتقا پیاده آنرا فرا بگیرید.

این قانون ها به شما کمک می کند که بازی شطرنج به بهترین نحو پیش برود و شما حریف قوی تر باشید!

سرباز موجود در خانه d₄ می تواند رخ c₅ و همینطور سرباز e₅ را بگیرد و از صفحه شطرنج حذفش کند.

اسب:

هرکدام از طرفین 2 تا اسب دارند.در صفحه شطرنج اسب از اهمیت خاصی برخوردار است.اگر شما بلد باشید که از ترفند های خاص  شطرنج استفاده کنید این مهره بسیار ارزشمند است.اول از همه اینکه اسب به شکل L حرکت می کند بهترین تعریف برای حرکت اسب در صفحه شطرنج این می باشد:

1-دو خانه به طرفین،سپس یک خانه بطرف بالا یا پایین

2-دو خانه بطرف بالا یا پایین،سپس یک خانه به طرفین

اسب همانطور که گفته شد ویژگی های خاصی دارد که به شما آزادی حرکت می دهد.برای مطالعه اهمیت مهره اسب کلیک کنید.

این تصویر بخوبی نشان می دهد که اسب چه حرکت هایی را در صفحه شطرنج می تواند داشته باشد.

نکته مهمی که وجود دارد اینکه اسب ها را از گوشه در آورید تا حرکتش محدود نشود.در گوشه های صفحه شطرنج حرکاتش بسیار محدود است.این ایزوله شدن در شطرنج به ضرر شما خواهد بود!

فیل:

تعداد فیل برای هرکدام از طرف ها دو تا می باشد.فیل در شطرنج از دیگر مهره های مهم در صفحه شطرنج است.حرکت به این صورت می باشد که می تواند بصورت اریب حرکت کند و مهره حریف خود را بگیرد.مهره فیل یک خاصیت دارد که شطرنج باز حرفه ای باید دقت کند؛در صفحه شطرنج دو فیل وجود دارد یکی در خانه سفید و یکی در خانه سیاه؛فیلی که در خانه سفید است،تا آخر بازی تنها در خانه های سفید می تواند حرکت کند و همینطور فیل خانه سیاه تنها می تواند در خانه های سیاه حرکت کند.با توجه به این محدودیت،یک شطرنج باز حرفه ای باید با دو فیلش که در خانه های سیاه و سفید قرار دارند کنترل صفحه شطرنج را بدست بگیرد و به راحتی آنرا فدا نکند.

مهره فیل نیز،بدلیل داشتن ویژگی خاص ارزشمند است و می تواند در مات کردن بسیار مهم باشد.برای خواندن مقاله ارزش مهره فیل کلیک کنید.

در تصویر بالا مشاهده می کند که فیل ها بصورت اریب حرکت کرده و بصورت اریب نیز حریف مقابل را می گیرند.این خلاقیت شما و البته دانسته های شما از بازی شطرنج است که چگونه از دو فیل استفاده بهینه بکنید:هم برای حمله و هم برای دفاع!

رخ:

هرکدام از طرفین دو تا مهره رخ یا همان قلعه را دارند.حرکت رخ به اینصورت است که بصورت مستقیم(نه بصورت اریب)می تواند بالا،پایین،چپ و راست برود.رخ نسبت به پیاده و اسب و فیل از برتری هایی برخوردار است که به شطرنج باز کمک فوق العاده ای می کند.برای مطالعه اهمیت بالای رخ کلیک کنید.

بنابراین رخ ارزش بالایی دارد.حواستان باشد تا به همین راحتی آنرا از دست ندهید.

یکی از دلایلی که رخ نسبت به مهره های فیل و اسب برتری پیدا می کند این است که شاه با استفاده از رخ می تواند قلعه گیری کند.برای مطالعه آموزش قلعه گیری کلیک کنید.

در عکس بالا حرکت رخ به خوبی نمایش داده شده است.رخ از آزادی حرکت بسیار بالادر صفحه شطرنج برخوردار است.از مهره رخ در شطرنج هوشمندانه استفاده کنید هم برای کیش دادن و مات کردن دشمن و هم دفاع از شاه خود!

وزیر:

در صفحه شطرنج قوی ترین و پرقدرت ترین مهره وزیر است.وزیر ترکیبی از حرکت های فیل و رخ است؛هم می تواند بصورت مستقیم و هم بصورت اریب و ضربدری حرکت کند.فقط حواستان باشد مهره وزیر در شطرنج این قابلیت را ندارد که از روی مهره ها بپرد! و مهمتر اینکه مراقب دام های شطرنج باشید تا به هوای اینکه رخ حریف را بزنید وزیرتان را از دست ندهید!

یک نمونه دیگر:

در این بازی شطرنج،وزیر می تواند مهره های نشان داده شده را بگیرد ولی باید دقت کنید که سودمندترین و امن ترین،زدن فیل در خانه g₄ است!اگر بقیه مهره ها را بزنید وزیر شما را می زنند!

عجایب شطرنج:

جالب است بدانید رکورد بیشترین تعداد حرکت در بازی شطرنج،269حرکت بود!(خسته شدن بی چاره ها!)