تاریخچه شطرنج

پیشینه تاریخ:

 

بازی شطرنج:

بازی شطرنج،یک بازی دو نفره ای است که روی یک صفحه 8×8 با 32 مهره انجام می شود که 16 مهره آن متعلق به سفید و 16 مهره آن متعلق به سیاه است.این بازی که 64 خانه دارد یک هدف کلی و مهم دارد که آن هم مات کردن شاه حریف است.برخی ها آن را یک سرگرمی می دانند اما برخی دیگر آنرا ورزش رزمی ذهنی می دانند که بسته به قدرت تحلیل و استدلال و آنالیز شما و حریف در بازی شطرنج دارد.

هم اکنون به تاریخچه این بازی سرگرمی یا اصطلاحا ورزش رزمی ذهنی می پردازیم:

تاریخچه شطرنج:

شطرنج یک بازی با قدمت بسیار بالا محسوب می شود که امروزه نیز در جهان رواج دارد.بطور تقریبی این بازی مربوط به 1500 سال پیش می باشد که بسیاری بر این باورند که شطرنج اختراع ایرانیان است.برخی نیز معتقدند که شطرنج اختراع رومیان،یونانیان،مصریان،چینی ها و...می باشد.اما آنچه که بیشتر مورد اعتقاد است این است که شطرنج در اصل اختراع هندی ها بوده و سپس از هند به ایران آمده و بعد به اعراب و جهان اسلام و سپس به اروپا گسترش یافت.حالت مدرنیزه شده آن در اروپای قرن پانزدهم ایجاد شد.در نیمه دوم قرن نوزدهم مسابقات شطرنج برگزار شد و فدراسیون جهانی شطرنج در قرن بیستم تاسیس شد.

برای خواندن مقاله تکمیلی کلیک کنید.

پیشینه شطرنج:

چاتورانگا،تلفظ فارسی"شطرنج"است که به زبان سانسکریت می باشد.طبق گفته های قبلی،شطرنج اختراع ایرانیان است اما آنچه که به صراحت وجود دارد این است که بازی امروزی شطرنج که در جهان وجود دارد بیشتر شبیه بازی ای می باشد که در هند وجود داشت و در زمان ساسانیان نیز وارد ایران شد.

 

نسخه خطی شاهنامه: فرستاده پادشاه هند، شطرنج را به دربار انوشیروان دادگر می‌آورد.

 

نام مهره ها:

پیاده (سرباز) 

اسب؛ مدرنN - کلاسیک C (ایتالیایی) 

فیل؛ مدرن B - کلاسیک F (ایتالیایی) 

رخ (قلعه)؛ مدرن R - کلاسیک T (ایتالیایی) 

وزیر(فرزین)؛ مدرن Q - کلاسیک D (ایتالیایی) 

شاه؛ مدرن K - کلاسیک R (ایتالیایی) 

برای خواندن مقالات مربوطه کلیک کنید:

ارزش مهره های شطرنج _ حرکت مهره های شطرنج

انواع بازی شطرنج:

• شطرنج قدیم یا هندی:شطرنج قدیم یا هندی به اینصورت بود که مهره های فیل در شطرنج حق حرکت دو خانه بصورت مورب داشت و علاوه براین خاصیت پرش از روی مهره ها را نیز داشت.طبق این بازی،مهره فیل دورخیز نبوده است!و مهره وزیر وزیر نیز تنها یک خانه مورب حق حرکت داشته‌است.

• شطرنج طویل:شطرنج طویل یا شطرنج مستطیلی نوعی بازی شطرنج بوده که در خانه 4×16 اجرا می شد و با تاس بازی می شد و قوانین خاص خود را داشت.

• شطرنج جوارحیه:نوعی از بازی شطرنج بوده که در خانه7×6 انجام می شد و هربخش به نام یکی از اعضای بدن بود.

• شطرنج تامه:نوعی بازی شطرنج که در یک صفحه 10×10 انجام می شد و آملی و مسعودی قوانین این بازی را نگاشتند.

• شطرنج رومی:بازی شطرنج که دارای یک صفحه مدور و دایره شکل بوده و ۱۶ مهره در دور یک مرکز واحد چیده می‌شدند. قواعد و قوانین مربوط به شطرنج رومی را ابن عربشاه نیز نقل کرده‌است.

ادامه را در مقالات بعدی خواهید خواند.

 

 

مات در دو حرکت 1:

 

الکساندر استاپنکو1 و کورکین2:

بازی که بین دو شطرنج باز روسی انجام شده بود و با حرکت پایانی،استاپنکو حریف خود را یعنی کورکین را مات می کند.

تصویر پایین را مشاهده می کنید.نوبت حرکت با سفید یعنی استاپنکو است.بنظر شما استاپنکو چگونه می تواند تنها با دو حرکت حریف خود را مات کند؟

 

1. Be7  Rxe7 

2. Rg8#

برای خواندن مقاله ثبت حرکت در شطرنج کلیک کنید.

آنالیز حرکت:

نوبت حرکت با سفید است.فیل سفید(Beshop)به خانه e₇ می رود.رخ سیاه به خانه e₇ رفته و فیل حریف را می گیرد.رخ سفید با حرکت به خانه g₈ حریف را مات می کند.چون شاه توسط رخ و همینطور فیل سفید خانه g₄ کیش است و هیچ راه فراری ندارد.یعنی مات در دو حرکت!

• بنظر می رسد حرکت غلط حریف این بوده است که با رخ مسیر فرار شاه را بسته است؛یعنی به هوای گرفتن فیل حریف راه فرار شاه خودی را مسدود کرده است!

​​​​​​​مات در دو حرکت:

هم اکنون نوبت سفید است.بنظر شما چگونه می توان با حرکت حریف را مات کرد؟

Qxh7+ 
Kxh7

Rh5#

 

 

همانطور که ملاحظه می کنید با فریب دادن شاه توسط زدن مهره وزیر او را به مات شدن کشاندیم!با کیش دادن وزیر،شاه وزیر را می گیرد و با حرکت رخ سفید به خانه h5 شاه مات می شود چون راه فراری از مهره های رخ و فیل سفید ندارد!

• بنظر می رسد حرکت طلایی حرکت وزیر به خانه h7 برای کیش دادن آنی حرکت طلایی بوده و موجب مات شدن حریف می شود!

مات در دو حرکت:

نوبت حرکت با سفید است.بنظر شما چگونه می توان تنها با دو حرکت حریف را مات کرد؟

#+mate in two :     1.Qd7+  Kf8   2.Qf7

خوب به تصویر بالا توجه کنید.با حرکت وزیر سفید به خانه d7 به شاه کیش می دهد و شاه با رفتن به خانه f8 رفع کیش می کند و سرانجام با حرکت وزیر به خانه f7 سیاه مات می شود تنها در دو حرکت!

برای خواندن مقاله انواع رفع کیش کلیک کنید.

فراموش نکنید در این گونه شرایط که تنها تعداد معدودی مهره در صفحه شطرنج باقی مانده است شما باید هرچه زودتر حریف را مات کنید چون امکان دارد حریفتان برای فرار از باخت به تساوی روی بیاورد؛یعنی بازی را به مساوی شدن بکشاند و پیشنهاد تساوی بدهد.برای خواندن مقاله تساوی در شطرنج پایین کلیک کنید.

تساوی در شطرنج 1

تساوی در شطرنج2

برای اطلاعات تکمیلی کلیک کنید.

 

گشایش شطرنج1

نحوه شروع بازی و گشایش:

 

چگونگی شروع بازی در بازی شطرنج:

بسیاری از مبتدیان و حتی شطرنج بازان حرفه ای بدنبال این هستند که که چگونه بازی را به نحو احسن شروع کنند و بهترین گشایش را انجام دهند..گشایش به معنی گسترده کردن مهره ها در صفحه شطرنج به منظور تهدید حریف و افزایش امنیت شاه خودی است.

برای خواندن نکات کامل تر شروع بازی شطرنج کلیک کنید.

روش های شروع بازی:

در یک بازی شطرنج 20 روش شروع بازی وجود دارد:همانطور که می دانید هر یک از طرفین 8 پیاده دارد هر پیاده می تواند یک خانه یا دو خانه به سمت جلو حرکت کند پس شما اینگونه 16 حرکت می توانید انجام دهید.می ماند مهره اسب که قدرت پرش از روی مهره ها را دارد.برای خواند مقاله حرکت مهره اسب کلیک کنید.

هر کدام از اسب ها هم می توانند دو حرکت L مانند انجام دهند می شود 4 حرکت از اسب ها.در مجموع شما در شروع بازی 20 حرکت می توانید انجام دهید.حال بهترین شروع بازی کدام است؟

شروع بازی:

بازی شطرنج به سه قسمت تقسیم می شود:شروع بازی یا گشایش،وسط بازی،آخر بازی

در قسمت شروع بازی شطرنج یا همان گشایش شما باید مهره ها خود را در مرکز بازی در خطوط مهم گسترش دهید طوریکه کنترل صفحه شطرنج را در دست داشته باشید.هدف از گشایش در بازی شطرنج عموما این است که مرکز را تصرف کنید(مرکز صفحه شطرنج یک مکان استراتژیک است)موانع گسترش مهره های خود را کاهش دهید تا هرچه زودتر مرکز را تصرف کنید و همچنین مانع گسترش مهره های حریف شوید.

بهترین شروع بازی:

بهترین شروع بازی احتمالا حرکت پیاده ها به خانه های e₄ d₄ c₄ است.هدف اصلی یک شطرنج باز از حرکت پیاده ها باز کردن راه سوار ها است یعنی راه وزیر،فیل و... باز می شود.سوار ها بهتر است که در مرکز قرار گیرند تا کنترل را بر دست گیرند و همینطور اجازه ندهند مهره حریف در مرکز قرار گیرد.

در گشایش بازی شما باید به نظم و آرایش مهره ها در صفحه شطرنج اهمیت خاصی قائل شوید وگرنه حریف شما گشایش لازم را انجام می دهد و در موقعیت هایی که می خواهد قرار می گیرد.به یاد داشته باشید  بی نظمی مهره ها،شما را به هدف اصلی که مات کردن است نمی رساند.

آنچه ما به شما توصیه می کنیم حرکت پیاده به منظور گشایش راه سوار ها است؛یعنی با پیاده حرکت اضافی نروید و سوارهایتان را گشایش دهید.می توانید با حرکت پیاده ها ردیف d و e را باز کنید تا فیل ها بتوانند حرکت کنند.

با انواع گشایش های بازی شطرنج و گشایش باز و نیمه باز و بسته در مقاله بعدی آشنا می شوید.

اخبار شطرنج

اخبار شطرنج(1)

 

سارا السادات خادم الشریعه به فینال نرسید!

ساراالسادات خادم الشریعه استاد بین المللی اهل ایران است.در مسابقات جایزه بزرگ شطرنج سرعتی بانوان فیده که توسط سایت chess.com پیگیری شد سارا خادم الشریعه توانست در دومین بازی خود توانست مقابل الگا گریا از روسیه به برتری برسد و راهی مرحله یک چهارم نهایی شد.شطرنج باز حرفه ای کشورمان در اولین بازی موفق شده بود ایرینا کراش از آمریکا را شکست دهد و از پیش رو بردارد.برای صعور به فینال در مقابل آنا اوشنینا(شطرنج باز مطرح جهان از اوکراین)بازی کرد که در بربابر او شکست خورد و به مرحله فینال صعود پیدا نکرد.

پرهام مقصودلو(دیگر شطرنج باز مطرح کشورمان)در پنجمین دوره Speed Chess Grand Prix که به میزبانی سایت chess.com درحال برگزاری است با کسب مقام پنجمی و قرارگیری در بین 8 بازیکن برتر راهی مرحله حذفی شد که در این مرحله با پذیرفتن شکست در برابر "هایک مارتیرسیان" از ارمنستان از صعود به مرحله بعدی بازماند.

برای خواندن کامل مطلب کلیک کنید.

پیروزی خادم الشریعه دربرابر حریف آمریکایی در مسابقه شطرنج آنلاین:

بدلیل شیوع ویروس کرونا و اپیدمی آن در سطح جهان بسیاری از بازی ها لغو شدند به همین خاطر برخی از آنها بصورت آنلاین به رقابت خود پرداختند.یکی از این ها،بازی شطرنج بود.

سارا السادات خادم الشریعه که یکی از استادان بزرگ شطرنج ایران است مدتی بود که در مسابقان رسمی شطرنج شرکت نمی کرد که تصمیم گرفت در رقابت‌های شطرنج آنلاین سرعتی بانوان شرکت کند.

 

در مرحله دوم این مسابقات قهرمان شطرنج ایرانی با پیروزی ۷ بر ۳ در برابر حریف آمریکایی به نام ایرینا کراش راهی مرحله بعد شد. فدراسیون جهانی شطرنج بعد از پیروزی  خادم الشریعه خبر موفقیت او را اعلام کرد. خادم الشریعه باید در مرحله بعد با شطرنج بازی از روسیه بازی کند.

مسابقات جایزه بزرگ شطرنج سرعتی بانوان فیده با حضور چهره‌های برتر در حال برگزاری است. نفر اول بانوان جهان هم در این مسابقات حضور دارد و موفق شده که به مرحله بعد صعود کند.  

بانوی شطرنج‌باز ایران که در رده چهاردهم بهترین شطرنج بازان بانوان جهان قرار دارد باید در مرحله بعد در مقابل الگا گریا از روسیه بازی کند. 

این مسابقات آنلاین در چهار مرحله پیگیری می شود که در هر مرحله ۱۶ بازیکن به صورت حذفی بازی خواهند کرد. جایزه نفر قهرمان ۳۰۰۰ دلار خواهد بود.

این مسابقات تا ۳۰ تیر ادامه دارد.

برای خواندن مقاله سارا السادات خادم الشریعه و همسرش اردشیر احمدی کلیک کنید.

تغییر پرچم در شطرنج،به معنای تغییر ملیت و تابعیت نیست!

 

بانوی شطرنج‌باز ایرانی،غزل حکیمی فرد، گفت که تغییر پرچم در فدراسیون جهانی به منزله تغییر تابعیت نیست، بلکه امکانی برای حضور حرفه‌ای او در مسابقات شطرنج اروپا است.

به گزارش خبرنگار ورزشی خبرگزاری تسنیم، غزل حکیمی‌فرد بانوی شطرنج‌باز ایرانی تصمیم گرفت پرچم خود در فدراسیون جهانی شطرنج را تغییر بدهد و و بعد از این تحت فدراسیون کشور سوئیس خواهد بود.

طی روزهای اخیر در این باره مسائل زیادی مطرح شد اما حکیمی‌فرد تاکید کرده که این اقدام جنبه سیاسی نداشته، بلکه به دلیل مسائل تحصیلی بوده است.

عکس هایی از بانو شطرنج ایرانی:

غزل حکیمی فرد

 

 

استاد شطرنج ایرانی

 

 

غزل حکیمی فرد در صفحه اینستاگرام به این موضوع با صراحت پاسخ داد:

 

ترفند های طلایی شطرنج(آنپاسان):

 

آنپاسان:

معنای کلمه آنپاسان:

آنپاسان از یک کلمه فرانسوی(en passant) گرفته شده است که به معنای گرفتن یا زدن پیاده در حال عبور می باشد.

شرایط آنپاسان:

• آنپاسان یک حرکت اختیاری اما مفید است.

• آنپاسان تنها برای زدن پیاده حریف است نه مهره دیگر!

• آنپاسان تنها با مهره پیاده(سرباز)انجام می شود.برای خواندن ارزش مهره پیاده کلیک کنید.

• هر پیاده تنها یک بار در کل طول بازی می تواند آنپاسان انجام دهد..

• زمانی که پیاده حریف دو خانه(حرکت اول) به جلو می آید شما می توانید از آنپاسان استفاده کنید.یعنی اگر پیاده دو بار،هربار یک خانه به جلو آید شما نمی توانید از قاعده آنپاسان استفاده کنید.

• پیاده ای که قرار است حریف را بگیرد باید در عرض چهارم(پیاده سیاه) و در عرض پنجم(مهره سفید)باشد.

• اگر این عرض ها را رد کردید یا هنوز نرسیده اید حق انجام آنپاسان را ندارید.

• زمانیکه پیاده حریف در عرض چهارم(مهره سفید)و در عرض پنجم(پیاده سیاه)قرار گرفت شما بلافاصله باید آنپاسان اانجام دهید؛یعنی اگر انجام ندهید در حرکت بعدی حق آنپاسان را ندارید!

• قاطی نکنید در عرض چهارم مهره که آنپاسان انجام می دهد سیاه بوده و می تواند پیاده سفید را بگیرد اما در عرض پنجم مهره ای که آنپاسان انجام می دهد سفید بوده و حریف سیاه است!این شکل به خوبی توضیح می دهد:

برای آموزش ویدیویی آنپاسان کلیک کنید.

نحوه آنپاسان:

زمانی که مطمئن شدید که شرایط آنپاسان به وجود امده است و حق استفاده از قاعده آنپاسان را دارید باید مهره حریف را برداشته(مهره را می زنید)و مهره خود را در پشت آن مهره قرار دهید.در شکل به خوبی فرایند را متوجه می شوید:

• در شکل سمت چپ،مهره سفید در عرض پنجم مهره سیاه را می زند و در پشت آن یعنی در خانه d₆ قرار می گیرد.

• در شکل سمت راست،مهره سیاه در عرض چهارم پیاده سفید را گرفته و در پشت آن یعنی در خانه g₃ قرار می گیرد.

نمونه هایی از آنپاسان در بازی واقعی شطرنج:

در نمونه ای که در پایین می بینید پیاده سفید در خانه c₅ پیاده سیاه در خانه d₅ را می گیرد و در خانه d₆ قرار می گیرد

 

در نمونه پایین بنظر شما کدام پیاده سفید می تواند آنپاسان انجام دهد؟

ت

• همانطور که می بینید پیاده سفید در خانه a₆ نمی تواند آنپاسان انجام دهد چون پیاده سفید برای اینکه آنپاسان کند باید در عرض پنجم قرار گیرد ولی اکنون در عرض ششم قرار گرفته یعنی عرض را رد کرده و حق آنپاسان ندارد.

• تنها پیاده خانه c₅ حق آنپاسان دارد چون در عرض پنجم قرار گرفته و علاوه بر این پیاده سیاه نیز دو خانه به جلو حرکت کرده است.پس شرایط آنپاسان برای پیاده سفید وجود دارد.

منطق آنپاسان:

دلیل و منطق آنپاسان بیشتر بخاطر سلب امتیاز ویژه از حریف است اما این یعنی چی؟

همانطور که می دانید پیاده در ابتدا می تواند به جای یک خانه دو خانه به جلو حرکت کند یعنی یک امتیاز برای او حساب می شود چون اگر یک خانه جلو می رفت توسط حریف بطور اریب زده می شد پس دو خانه می آید تا در امان باشد وقتی ما آنپاسان انجام می دهیم و مهره ی او را می زنیم در اصل این امتیاز او را کنسل می کنیم!

برای آموزش آنپاسان کلیک کنید.

 

ترفند های طلایی شطرنج(قلعه گیری)

 

قلعه گیری:

قلعه گیری یکی از تاکتیک های طلایی بازی شطرنج است.که با دو مهره شاه و رخ انجام می گیرد که این قلعه گیری شاه می تواند با رخ جناح شاه و یا جناح وزیر انجام شود.فراموش نکنید در کل طول بازی شطرنج شما مجاز به یک بار قلعه رفتن هستید.

شرایط قلعه گیری:

1. شاه و رخی که قرار است قلعه گیری کند نباید حرکت کرده باشد

2. بین شاه و رخی که قرار است قلعه رود نباید مهره ای وجود داشته باشد

3. شاه نباید در مقصد کیش شود.برای خواندن انواع  رفع کیش  کلیک کنید.

نحوه قلعه گیری:

1. شاه باید دو خانه بسمت رخ مورد نظر حرکت کند

2. سپس رخ از روی شاه بپرد و در کنار او قرار بگیرد

استثناهای قلعه گیری:

1. در یک بازی شطرنج هرگز حرکت همزمان دو مهره را نداریم که در قلعه گیری دو مهره شاه و رخ همزمان حرکت می کنند.

2. در یک بازی شطرنج شاه تنها یک خانه حرکت می کند ولی در قلعه گیری شاه دو خانه حرکت می کند.

3. در بازی شطرنج مهره رخ حق پرش از روی مهره را ندارد؛اما در قلعه گیری رخ از روی شاه می پرد!

فواید قلعه گیری:

1. امنیت شاه شما حفظ می شود

2. ارتباط بین رخ ها برقرار می شود.(ارتباط بین دو رخ و همکاری آنان بسیار اهمیت دارد چون می توانند حریف را مات کنند برای دیدن نمونه مات شدن با رخ  کلیک  کنید.)

نمونه قلعه گیری را درتصویر پایین مشاهده می کنید:

در نمونه نشان داده شده شاه سیاه هم با رخ جناح وزیر(سمت چپ) و هم با رخ جناح شاه(سمت راست)می تواند قلعه گیری کند چون بینشان مهره ای قرار نگرفته و حرکت هم نکردند اما شاه سفید:شاه سفید تنها با رخ جناح شاه(سمت راست)می تواند قلعه گیری کند ولی با رخ جناح وزیر(سمت چپ)نمی تواند چون رخ قبلا حرکت کرده است!

مثالی از قلعه رفتن:

 

 

اکنون سوال هایی از قلعه رفتن را پاسخ دهید:

تمرین:آیا شاه سفید با رخ سفید موجود در خانه b₁ می تواند قلعه گیری کند؟

جایگاه اولیه رخ سفید a₁ است نه ​​​​​​​b₁!پس این رخ حرکت کرده است و حق قلعه رفتن ندارد.

 

تمرین:آیا شاه سفید می تواند با رخ سفید h₁ قلعه گیری کند؟

 

شاه نمی تواند با رخ سفید خانه h₁ قلعه گیری کند چون بینشان فیل سیاه وجود دارد!

برای اطلاعات تکمیلی قلعه گیری  کلیک  کنید.

نکته مهم و فراموش نشدنی این است که قلعه گیری تکنیک فوق العاده برای حفظ امنیت شاه شما است.حدالامکان شاه و رخ خود را تکان ندهید تا فرصت طلایی قلعه گیری را از دست ندهید!

 

 

آموزش ترفندهای مات کردن در شطرنج(3)

 

دو فیل:

قدرت 2 فیل بسیار زیاد است که در مات کردن از این خاصیت فوق العاده استفاده عالی می شود.همانطور که در مقاله قبلی نیز عارض شدیم اگردو فیل با یکدیگر همکاری داشته باشند می توانند کنترل عالی روی صفحه شطرنج داشته باشند و حتی شاه حریف را مات کند!

دراین قسمت نمونه از مات کردن با دو فیل را می بینید:

زمانیکه فیل خانه a₃ به خانه b₂ حرکت می کند دیگر شاه حریف راهی برای فرار ندارد چون از طرف دو فیل مات شده است.علاوه بر همکاری دو فیل، دلیل مات شدن شاه حریف ایزوله شدن در گوشه های صفحه شطرنج است.شما باید شاه حریف را در گوشه های صفحه شطرنج ایزوله کرده و راه های فرارش را کم کرده و در نهایت آنرا مات کنید.برای اطلاعات تکمیلی کلیک کنید.

فیل و اسب:

در بین مهره های شطرنج مهره ای به اسم فیل فیانکتو وجود دارد که همان مهره فیل با ویژگی های خاص است.برای مطالعه فیل فیانکتو کلیک کنید.زمانی که این فیل فیانکتو در نزد شاه نیست که از آن مراقب کند. حریف از این ضعف شما استفاده می کند برای مات کردن شاه شما!

مثالی که در این بازی می بینید خانه های اطراف مهره شاه سیاه بسیار ضعیف و حساس است که اگر توسط مهره سفید اشغال شود امکان مات شدن بالا می رود.همانگونه که مشاهده می کنید با حرکت مهره اسب از خانه g₄ به خانه ی h₆ شاه حریف مات می شود چون فیل فیانکتو وجود ندارد و شاه هم هیچ راه فرار ندارد و مات!

یک اسب:

نوعی مات به اسم مات مختنق وجود دارد که این نوع مات کردن،تنها با یک اسب صورت می پذیرد.در نگاه اول شاید مات کردن با یک اسب امکان ناپذیر بنظر برسد اما ممکن است. یکی از پایه های این نوع مات کردن محدود کردن و مسدود کردن مسیر کیش است طوری که شاه جای فرار نداشته باشد و مورد دیگر خاصیت فوق العاده پرش اسب از روی مهره است.برای خواندن مقاله مربوط به اسب کلیک کنید.

در مثالی از بازی شطرنج که مشاهده می کنید با حرکت مهره اسب از خانه e₅ به خانه f₇ شاه حریفتان مات می شود.همانطور که بالا هم ذکر کردم دلیل اصلی این نوع مات شدن مسدود بودن راه شاه است که شاه نمی تواند فرار کند و مات می شود!

دو پیاده:

یک شطرنج باز آماتور مهره پیاده یا همان سرباز را ضعیف و بی فایده می دانند.یکی از خاصیت های اصلی آن که در مقاله قبلی مطالعه کردید ارتقا آن به وزیر بود.خاصیت دیگر نیز این است که تنها با دو پیاده می تواند شاه حریف را مات می کند.

نمونه ای از مورد گفته شده را در تصویر بالا مشاهده می کنید.یک نکته خیلی مهم را قبلا هم عرض کردم دو شاه هرگز نمی توانند در کنار هم باشند با استفاده کردن از این خاصیت و با دو پیاده شاه حریف مات می شود چون شاه نمی تواند پیاده ها را بزند و راه فرار نیز ندارد.مات و تمام!

رکورد ها و عجایب شطرنج:

 

شطرنج با چشمان بسته!

در سال 2016 تیمورد گارف رکوردی را زد که همه حتی شطرنج بازان حرفه ای جهان مبهوت شدند.او با چشمان بسته بازی شطرنج را انجام داد.این سیمولتانه شطرنج در دانشگاه نوادا در لاس وگاس انجام شد.این شطرنج باز حرفه ای یا بهتر است بگوییم استاد بزرگ شطرنج،اصلتا ازبکستانی بوده ولی برای کشور آمریکا بازی می کند.وی 48 بازی را در 19 ساعت به اتمام رساند و 35 پیروزی و 7 تساوی و 6 شکست را بدست آورد که می شود 80.2% پیروزی!

 

طولانی ترین بازی شطرنج:

بیشترین تعداد حرکت در باز شطرنج،269 حرکت بوده است که این بازی توسط نیکولیک و آرسوویک در کشور صربستان در شهر بلگراد(پایتخت کشور) در سال 1986 انجام شد.این بازی 20 ساعت و یه ربع طول کشید و در نهایت بازی با تساوری طرفین به پایان رسید.این تعداد حرکت در بازی شطرنج رکورد گینس شطرنج در جهان شد!

برای خواندن مقاله رکوردهای گینس شطرنج کلیک کنید.

پیرترین شطرنج باز:

جانی لادیکارف در 104 سالگی در مسابقات رسمی شطرنج شرکت کرد.البته در سال 2013 فردی به اسم زولتان ساروزی در سال 107 سالگی در مسابقات شرکت کرد و رکورد جهان را مال خود کرد!

قدرت مهره سفید!

بین شطرنج بازان نه چندان حرفه ای که بیشتر آماتور هستند تجیح می دهند نقش مهره سفید را در بازی شطرنج داشته باشند چون فکر می کنند شروع کننده بازی که مهره سفید است امتیاز ویژه ای دارد.این موضوع حتی بین شطرنج بازان حرفه ای مثل یور وارن آدامس از استادان بزرگ شطرنج علاقه خاصی به مهره سفید داشت و حتی شعار میداد که "با سفید بازی بازی کن و برنده شو"اما عجیب بود همین شخص هیچگاه نتوانست با مهره سفید حریف خود را ببرد و همیشه با مهره سیاه حریف خود را شکست می داد!

این را بدانید آنچه که مهم است ترفند های شطرنج و دانسته های شما از بازی شطرنج است وگرنه اگر شما شطرنج باز حرفه ای هستید هم با مهره سیاه و هم با مهره سفید پیروز می شوید و حریقتان را مات می کنید!

برای خواندن ترفندهای مات کردن کلیک کنید.

 

 

آموزش ترفند های مات کردن در شطرنج(2)

 

وزیر و فیل(1):

در قسمت آموزش ترفند های مات کردن در شطرنج انواع مات کردن با وزیر و فیل را فرا خواهید گرفت.اولین مورد مات کردن با دو مهره قوی یعنی وزیر و فیل.نمونه پایین را مشاهده می کنید که نوعی مات کردن شاه است زمانی که فیل فیانکتوی حریفتان در میدان نیست!فیل فیانکتو یعنی چی؟کلیک کنید.

در این مثال وزیر با حرکت به خانه g₇ شاه حریف را مات می کند.زیرا شاه نمی تواند وزیر را بزند چون با فیل حریف کیش می شود.مهره ای ندارد که مسیر کیش را ببندد و همچنین راه فرار ندارد یعنی مات!یکی از دلایل به وجود آمدن فرصت مات این است که فیل فیانکتو وجود ندارد.نبود فیل فیانکتو شاه منجر به مات شدن شاه شد و البته یک سری دلایل دیگر!

وزیر و فیل(2):

مات کردن با همکاری مهره وزیر و فیل به روش آچمزی از انواع ترفند های مات کردن در بازی شطرنج است.این همکاری فوق العاده نتیجه خوب را به همراه می آورد و حریفتان مات می شود.اما آچمز کردن و آچمز شدن به چه معناست؟برای خواندن مقاله مربوطه کلیک کنید.

در نمونه ای که می بینید که پیاده سفید آچمز شده و کاری از دستش بر نمی آید!وزیر با حرکت به خانه g₇ شاه را مات می کند.بدلیل وجود مهره فیل در شطرنج شاه نمی تواند مهره وزیر را بزند و چون نمی تواند رفع کیش کند مات می شود!

برای خواندن رفع کیش و تاکتیک های رفع کیش در شطرنج کلیک کنید.

وزیر و فیل(3):

قرار دادن وزیر و رخ در یک خط مستقیم و یا قرار دادن وزیر و فیل در یک قطر(یک خط اریب)تکنیک خوبی برای مات کردن است.مات کردن با وزیر و فیل در قطر صفحه شطرنج از انواع دیگر ترفند های مات کردن است.همانگونه که می بینید چون مهره فیل پشت سر مهره وزیر قرار گرفته است شاه حق ندارد با زدن مهره وزیر،رفع کیش کند.

وزیر به خانه g₇ حرکت می کند و بدلیل وجود مهره فیل شاه نمی تواند وزیر را بزند و مات می شود.تمام!

وزیر و شاه:

مات کردن با وزیر و شاه یکی نمونه دیگر از مات کردن در صفحه شطرنج است.همانگونه که می دانید شاه ها در شطرج نمی توانند در نزدیکی هم قرار بگیرند یعنی حق ندارند در کنار هم باشند.یک شطرنج باز از این خاصیت استفاده بهینه می کند برای مات کردن!

در تصویر بالا مشاهده می کنید که با انتقال وزیر به خانه h₇ شاه سیاه حق ندارد برای رفع کیش وزیر را بزند چون در اینصورت دو شاه کنارهم قرار می گیرند.شاه سیاه مات است!

برای خواندن تاکتیک های مات کردن با وزیر و شاه کلیک کنید.

وزیر و رخ:

همانطور که بالاتر هم ذکر شد.قرار دادن مهره رخ و وزیر در یک خط مستقیم بسیار سودمند برای مات کردن است.در تصویر پایین مشاهده می کنید که شاه سیاه قلعه گیری کرده است حتی این تاکتیک نیز فایده ای برای حفظ امنیت نداشته است!

با انتقال مهره وزیر به h₇  یا به h₈ شاه مات می شود بدلیل وجود مهره رخ مهره وزیر را نیز نمی تواند بزند و این یعنی نمی تواند رفع کیش کند و مات!

همانند شاه شطرنج باش که حتی بعد از مات شدن کسی حق پرت کردن از صفحه زندگی را ندارد!

شطرنج سه نفره چگونه است؟

...

در بازی شطرنج سه نفره صفحه شطرنج به سه قسمت تقسیم می شود و این بازی دارای سه مهره مشکی و خاکستری و سفید است.از زمان های قدیم بسیاری از افراد در درصدد خلق شطرنج سه نفره با همان قوانین ثابت شطرنج دو نفره بودند.در نهایت شطرنج سه نفره به میدان آمد و همه را شگفت زده کرد!

جذابیت خاص:

بازی شطرنج دو نفره شاید برای بعضی از افراد تکراری و حتی کسل کننده باشد.از قدیم الایام،بودن افراد بیشتر در بازی،آن بازی را جذابتر و شادتر می کرد.این حرف برای بازی شطرنج نیز صدق می کند.وقتی شخص سومی وارد صفحه شطرنج برای بازی شطرنج می شود،آن بازی شطرنج جذابتر و خاص تر می شود.در این نوع بازی حالت های مختلفی امکان دارد پیش بیاید!

اول اینکه با یکی از حریف هایتان همدست شوید تا فرد سوم را مات کنید که خیلی جالب می شود و مورد دوم اینکه دو حریف شما با هم همدست شوند علیه شما!برای اینکه شما را مات کنند!

برای خواندن نکات کامل شطرنج سه نفره کلیک کنید.

نمونه دیگری از نمای شطرنج سه نفره

قوانین شطرنج سه نفره:

در بازی شطرنج دو نفره قوانین خاص و ثابتی وجود دارد.بازی شطرنج سه نفره نیز از همان قوانین پیروی می کند فقط اینکه شما افق دید خود را فراتر ببرید امکان دارد همان حرکت ضربدری مهره فیل در شطرنج بصورت منحنی روی صفحه شطرنج در بیاید!

برای یادگیری کامل چگونگی حرکت مهره های شطرنج کلیک کنید.

در این قسمت نمونه های حرکت مهره های شطرنج در صفحه شطرنج سه نفره را مشاهده می کنید.

 نحوه حرکت مهره فیل در شطرنج سه نفره را مشاهده می کنید همانطور که می بینید مسیر منحنی دارد وصاحب آزادی حرکت بالایی است!

در این قسمت نیز مهره اسب در شطرنج سه نفره را می بینید در شطرنج دو نفره،در بهترین حالت اسب 8 حرکت می تواند بکند ولی در شطرنج سه نفره در پوزیشن بالا 10 نوع حرکت می تواند بکند!

کیش و مات کردن:

عجیب است بدانید که در بازی شطرنج سه نفره می توانید احتمال مات کردن را دوبرابر کنید.به هر حال اگر با یکی از حریف هایتان همدست شوید احتمال مات کردن حریف مورد نظر دوبرابر می شود.البته این را نیز در نظر بگیرید اگر دو حریف علیه شما پیش بروند احتمالا مات شدنتان نیز دوبرابر خواهد بود!

برای خواندن انواع مات کردن در بازی شطرنج دو نفره کلیک کنید.

اگر که شطرنج سه نفره در زمان قدیم در دوران گری کاسپارف ابداع می شد،شاید گری کاسپارف و بابی فیشر،دو استاد بزرگ شطرنج،با همکاری هم،ابررایانه IBM را شکست می دادند!